ساده ترین مدل درآمدی استارتاپ هاافزودن دیدگاه

مدل های درآمدی (revenue models) استارتاپ ها از انواع مختلفی تشکیل می شوند که هر یک از آنها مناسب مدل کسب و کار خاصی است. همچنین هر کدام از آنها  مزایا و معایب خاص خود را دارند. شناسایی مدل های درآمدی مختلف می تواند به شما در انتخاب مدل درآمدی برای کسب و کارتان کمک کند.

وقتی از موسسان و فعالان استارت‌آپی به‌ویژه جوان‌تر‌ها سوالی را درباره مدل درآمدزایی می‌کنیم، عمدتا به طور مستقیم یا غیرمستقیم در می‌یابیم که به مدل رشد و درآمد‌های بلندمدت دل بسته‌اند و برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند؛ مدلی که کاملا درست است، اما در بیشتر زمان‌ها توجیهی برای سرپوش گذاشتن بر ناکامی‌ها می‌شود؛ ناکامی‌هایی که اگر به مدل رشد ربطش ندهیم می‌توانند پیش از آنکه دیر شود رفع شوند و نتایج بهتری را به همراه داشته باشند. پس باید استارت‌آپ‌ها مراقب باشند که از تله مدل رشد جان سالم به در ببرند. مهم نیست که کسب‌وکار و استارت‌آپ اقتصادی، غیرانتفاعی یا حتی یک مجموعه خیریه باشد، چون در هر صورت هیچ سازمانی بدون تامین مالی، برای مدت طولانی زنده نمی‌ماند و استارت‌آپ‌ها نباید از مدل‌های درآمدی غافل باشند.
مساله‌ای که وجود دارد، این است که استارت‌آپ‌ها به‌ویژه در شرایط پرنوسان داخلی ایران باید به درآمد‌های کوتاه‌مدت‌تر هم فکر کنند؛ یعنی علاوه بر چشم‌انداز بلندمدتی که دارند، راه‌ها و نقاط درآمدی کوتاه‌مدت‌تر را هم جستجو و پیدا کنند تا هم به درآمدزایی برسند و هم اینکه کارایی بالایی را داشته باشند، اما چه مدل‌هایی برای درآمدزایی استارت‌آپ‌ها وجود دارد؟

مدل های درآمد کسب و کار در تجارت الکترونیکی

منظور از مدل های درآمد کسب و کار در تجارت الکترونیک یا در کسب و کار اینترنتی مدلی است که نشان می دهد سازمان یا پروژه تجارت الکترونیکی چگونه از  مدل کسب و کار در آمد کسب می کند. برای مثال مدل های در آمدکسب و کار در کسب و کار اینترنتی یا کسب و  کار آنلاین مثلا یک فروشگاه اینترنتی نشان می دهد که در آمد این فروشگاه اینترنتی از طریق فروش کالا بصورت آنلاین به دست می آید. در اینجا انواع مختلف مدل های درآمدی را بررسی خواهیم کرد. 

1- فروش

اصلی‌ترین روش که برای درآمد تعریف می‌شود فروش مستقیم است؛ یعنی محصول استارت‌آپ به نوعی باشد که مشتری حاضر به پرداخت پول برای آن باشد و در ازای دریافت محصول بهای آن را بپردازد.

 یک کسب و کار اینترنتی  می تواند بابازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین محصولات یا خدمات خود را به فروش برساند. ساده ترین راه برای کسب درآمد این است که مشتریان قدیمی یا آینده تان را به سمت وب سایت شخصی خود هدایت کنید؛ معروف ترین استارتاپ ایرانی در این حوزه دیجیکالا است.

2- تبلیغات

یکی از رایج ترین جریان های درآمدی این است که به مشتریان تبلیغاتیِ خود این فرصت را بدهید که برخی از انواع پیام های بازاریابی و پیشنهادات خود را به عنوان بخشی از محصولات یا خدمات شما تبلیغ کنند و موجب درآمدهای اضافی برای شما شوند. به این ترتیب که اگر شما وب سایت پر بازدیدی دارید، در ازای دریافت مبلغی بنرهای تبلیغاتی دیگران را به نمایش می گذارید. نمونه بارز این مدل کسب درآمد سایت "ورزش3" است.

3- حق عضویت 
شما می‌توانید با توجه به نوع محصولی که ارائه می‌دهید برای ثبت‌نام و عضویت کاربران و مشتریان‌تان در پلتفرمی که دارید حق عضویت مشخص کنید؛ بع این ترتیب کخ کاربران وارد سایت شما می شوند و بابت یک مدت معینی حق عضویت می پردازند و در آن زمان به راحتی بتوانند از محصولات شما استفاده کنند. این مدل درآمدی بیشتر برای استارت‌آپ‌های خدماتی به‌ویژه ارائه محتوا می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. به طور مثال «سایت متمم» از این روش برای کسب درآمد استفاده می‌کند.

4- حق کمیسیون

شرکت بر اساس مبلغ معامله صورت گرفته درصدی را به عنوان کمیسیون بر می دارد. هرچه قیمت معامله بالاتر باشد مبلغ کمیسون نیز بیشتر می شود. این مدل درآمد کسب و کار هم در کسب و کار های سنتی و هم در کسب و کار اینترنتی رایج است. برای مثال یک بنگاه املاک به ازای خرید و فروش حق کمسیون در یافت می کند. یکی از معروف ترین وب سایت های ایرانی با این مدل درآمدی سایت "پونیشا" است. اینگونه که با رساندن کارفرما و فریلنسر به یکدیگر در ازای انجام پروژه های مختلف مبلغی بابت کمیسیون اخذ می شود.

5- سیستم همکاری در فروش

سیستم همکاری در فروش یا “Affiliate marketing” یک نوع بازاریابی بر پایه میزان عملکرد می باشد “performance-based marketing” که در آن صاحب تجارت یا بازار خاص به بازاریابان و همکاران خود در ازای خرید مشتریان و بازدید کنندگان به آنها پورسانت می پردازد. به این صورت که بازاریاب شروع به تبلیغ محصول ارائه شده توسط صاحب تجارت می کند و آن را به مشتری نهایی ارائه می دهد، پس از خرید آن محصول توسط مشتری سود بازاریاب به وی داده می شود. مثلا شما می توانید با قرار دادن بنرهای تبلیغاتی محصولات دیجیکالا، در ازای هر فروش مبلغی را از دیجیکالا دریافت کنید.

مزایای این گونه سیستم ها برای سایت هاو وبلاگ های پربازدید کسب درآمد بی دردسر از طریق قرار دادن کد خرید پستی محصول مربوطه در سایت یا وبلاگ می باشد. در اینصورت به ازای نرخ تبدیل آن محصول به شما سود رسیده و پورسانت در یافت خواهید کرد. “نرخ تبدیل به معنای میزان خرید محصول به ازای بازدید از آن محصول می باشد”.  در خارج بسیاری از مردم کار دوم خود را انتخاب یک سایت خوب و بازاریابی برای آن و کسب درآمد بی دردسر قرار داده اند.

از معایب همکاری در فروش می توان به عدم صداقت سیستم ها در پرداخت پورسانت ها و بدقولی آنها اشاره کرد، این در حالیست که آنها فراموش می کنند که اگر بازاریاب نباشد آنها نیز وجود نخواهند داشت.

6- فروش دیتا 
یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدزایی استارت‌آپ‌های حوزه فناوری اطلاعات به جذب و فروش داده‌ها باز می‌گردد؛ جایی که استارت‌آپ‌های با این مدل درآمدی با تحلیل داده‌هایی که به دست می‌آورند یا خودشان با استفاده از آنها کسب‌وکارهای حاشیه‌ای را راه‌اندازی می‌کنند یا اینکه با فروش آنها به کسب‌وکار‌ها و سازمان‌های دیگر به درآمد‌های خوبی می‌رسند. برای مثال شما برای دسترسی به مقالات علمی یا سفارش تحقیقی خاص باید مبلغی را پرداخت کنید. سایت های ترجمانو و مدیر سبز مثال های مناسبی برای اینگونه مدل درآمدی هستند.

استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکار‌ها تنوع گوناگونی دارند و نمی‌توان یک مدل را برای همه آنها پیشنهاد داد، اما آنها می‌توانند بسته به نوع محصول و پلتفرمی که دارند یک مدل درآمدی یا ترکیبی از مدل‌های درآمدی را انتخاب کنند و به درآمد برسند. مطمئنا یکی از رازهای بقای هر کسب‌وکاری رسیدن به درآمد است. ترکیب مدلهای درآمدزایی مختلف به معنی تعدد بی رویه این مدل ها نیست؛ برای انتخاب یک یا چند مدل درآمدزایی باید مسائل مختلفی نظیر شرایط بازار و رقبا، دیدگاه مخاطبان، امکانات فنی سایت و سیاست های توسعه کسب و کار را نیز مد نظر قرار داد.

بسیاری از تیم‌ها و شرکت‌های استارت‌آپی بوده‌اند که خیلی امیدوار مسیر را آغاز کرده‌اند، اما پس از مدتی با نرسیدن به درآمد هدف اصلی را فراموش کرده‌اند و نتوانسته‌اند دوام بیاورند. پس پیشنهاد می‌شود ضمن توجه به چشم‌انداز‌های بلندمدت از درآمد‌های کوتاه‌مدت‌تر هم غافل نشوید و برای بقای کسب‌وکار و استارت‌آپ‌تان به آن توجه داشته باشید.

مطالب مرتبط

• فرش بیشتر با مدل‌های کسب‌وکار جدید و نوآورانه
• طولانی ترین آیه قرآن
• چه زمانی ثروتمند خواهیم شد؟ با چه جریان درآمدی؟
• فروش اینترنتی بیشتر با دانستن چند نکته ساده
• ساده ترین مدل درآمدی استارتاپ ها