موانع رشد و توسعه کسب و کارهای خانگی روستاییافزودن دیدگاه

کشور سوئیس که برترین تولید کننده ساعت در جهان است، بخش عمده فعالیت خود در این زمینه، یعنی تولید ساعت را از طریق کارگاه ها و کسب و کارهای خانگی انجام می دهد.

کسب و کار خانگی آن دسته از فعالیت‌هایی است که توسط یک عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش همسایه ها شکل گرفته و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می‌شود. کسب و کارهای خانگی اغلب بعنوان تجارت های خیلی کوچک دسته بندی می شوند اما اهمیت آن ها بقدری زیاد است که توجه به توسعه این بخش، توسعه اقتصادی یک کشور در بعد کلان را به دنبال خواهد داشت.

از مزایای راه اندازی کسب و کار خانگی می توان به کم بودن هزینه راه اندازی، امکان کار کردن بصورت نیمه وقت، برقراری توازن بین کار و زندگی شخصی، عدم نیاز به مجوز و موارد دیگر اشاره کرد؛ اما همه این کسب و کارها به محض اینکه به مرحله رشد می رسند با مشکلاتی مواجه می شوند. مثلا زمانی که ظرفیت اسمی تولیدشان به حد خوبی می رسند با مشکل بازاریابی مواجه می شوند؛ این مسئله در کسب و کارهای خانگی روستایی به مراتب بیشتر است. در اینجا قصد داریم چند مورد از مهم ترین موانع رشد و توسعه کسب و کارهای خانگی در روستاهای ایران را بررسی کنیم.

1- حمایت از کسب و کارهای خانگی روستایی ضعیف است؛

در بسیاری از روستاها هیچ تعاونی یا اتحادیه ای برای حمایت و ساماندهی فعالیت کسب وکارهای خانگی راه اندازی نشده است و درنتیجه این کسب وکارها قدرت چانه زنی و رقابتی بسیاری پایینی به ویژه برای بازاریابی و فروش محصولات خود دارند. دسترسی ضعیف روستاییان به امکانات حمل ونقل و راه های ارتباطی برای تأمین نهاده ها و بازار رسانی محصولات، ازدیگرموانع پیش روی صاحبان کسب و کارهای خانگی است که اهمیت این مسئله با درنظر گرفتن محدودیت های جغرافیایی ناشی از قرارگرفتن کسب و کار در روستا و فاصله زیاد بین روستا و مراکز شهری دوچندان است.

2- قوانین مرتبط با رشدو توسعه کسب و کارهای خانگی روستایی ضمانت اجرایی ندارد؛

قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در سال 1389 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید ودرهمین سال برای اجرا به دولت ابلاغ شد، امادرعمل بسیاری از برنامه های پیش بینی شده به ویژه درمورد کسب و کارهای خانگی روستایی به شکل ضعیف و ناقص اجرا شد و بسیاری از حمایت ها در زمینه راه اندازی و گسترش این نوع کسب و کارها در مناطق شهری صورت گرفت؛

درمورد بیمه مشاغل خانگی نیز براساس ماده 9 دستورالعمل اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، مقرر شده است که افراد با ارائه مجوز کسب و کار خانگی می توانند در صندو تأمین اجتماعی بیمه شوند و از مزایای آن بهره ببرند، ولی در این زمینه نیز درصد بسیار پایینی از صاحبان کسب و کارهای خانگی زیر چتر حمایتی بیمه قرار دارند.

«هر خانه، کارخانه و هر کارخانه، خانه است» شعار ملی تایوانی ها بود و آنها با همین شعار توانستند جهش اقتصادی خود را با گسترش و حمایت کارهای خانگی تجربه کنند.

3- فرهنگ توسعه کسب و کار خانگی در روستاها ضعیف است؛

حاکمیت و کنترل خانواده در روستا معمولا با مردان است و ممکن است برای راه اندازی کسب و کار خانگی روستایی مخالفت کنند. و یا به دلیل اینکه مشاغل خانگی به لحاظ ماهیتی جزء کسب و کارهای خرد مقیاس به شمار می روند، حجم تولیدهای آنها بسیار پایین است و درنتیجه، درآمد شایان توجهی از طریق آن نصیب روستاییان نمی شود. براین اساس، شمار زیادی از افراد در مناطق روستایی نگاه جدی به کسب و کار خانگی خود ندارند و آن را بیشتر فعالیتی جانبی در کنار شغل اصلی درنظر می گیرند.

4- سایر محدودیت های کسب و کارهای خانگی که مختص روستاییان است.

 - پایین بودن سطح درآمد یا سود حاصل از کسب و کار خانگی روستایی، به دلیل وجود واسطه های زیاد بین تولید کننده و مصرف کننده و همچنین تحمیل هزینه هایی بالای بازاریابی و فروش به روستاییان، عامل مهمی است که باید به آن توجه شود.

 - حجم بالای فعالیت های روزمره به ویژه فعالیتهای کشاورزی، دامداری و کارهای داخل منزل مثل پخت و پز و بچه داری، توجه صاحب کسب و کار را معطوف به خود می کند؛ همچنین بالا بودن حجم فعالیت های یاد شده در بین همه افراد روستایی، آن ها را با محدودیت نیروی انسانی به منظور توسعه کسب و کار خانگی مواجه می کند.

 - پایین بودن کیفیت خدمات و محصولات خانگی تولید شده در روستاها، معمولا ارزش افزوده کمی را ایجاد می کند.

- از مهمترین موانع مورد تأکید، مشکل بازاریابی و دسترسی ضعیف به بازار برای فروش محصولات و ارائه خدمات است، به طوریکه به دلیل نبود بازارهای محلی، بسیاری از روستاییان مجبور هستند برای فروش محصولات خود به شهرهای استان محل سکونت یا شهرهای خارج از آن مراجعه کنند که این مسئله علاوه بر مشکلات حمل و نقل، موجب افزایش هزینه و درنتیجه کاهش سود حاصل ازفروش محصولات می شود.

مطالب مرتبط

• رویای راه اندازی کسب و کار چه زمانی محقق می شود؟
• توسعه کسب و کار یعنی توسعه فروش
• تجربه راه اندازی کسب و کار در صنایع آرایشی و بهداشتی
• کسب و کار هوشمند و هوش کسب و کار
• از راه اندازی ویندوز تا راه اندازی کسب و کار