چرا «نه گفتن» مهم است؟افزودن دیدگاه

بسیاری از ما هیچوقت دنبال مهارت «نه گفتن» نرفته‌ایم. چون واقعا نمی‌دانیم که داشتن این مهارت تا چه اندازه پر اهمیت است. از طرفی ما درسیستمی تربیت و رشد کرده‌ایم که مظلومیت و خجول بودن بعنوان یک ارزش تلقی می‌شده است. خانواده، مدرسه و سبک زندگی ایرانی، همواره به گونه ای بوده است که عبارات «مودب بودن»، «محجوب بودن» و «سر به زیر بودن» را برای توجیه خجولی استفاده کرده‌اند. رشد کردن در این سیستم سبب می‌شود که اکثر ما خجالتی باشیم و نتوانیم در تعاملات روزمره‌مان قاطعانه برخورد کنیم.

از آنجا که هر انسان حد و مرز و شرایط خاص خودش را دارد ممکن روزانه با درخواست‌های متعددی مواجه شود. درخواست‌های کوچک و بزرگی که بعضا می‌تواند فرصت پیشرفت و آرامش را برایمان فراهم کند و یا درخواست هایی که می‌تواند فرصت و آرامش را از ما بگیرد. باید بتوانیم این دو شرایط را از یکدیگر تشخیص دهیم و هر زمان که لازم است به مزاحمت ها و درخواست‌های دیگران «نه» بگوییم.

چنانچه در تعاملات روزمره‌تان قدرت «نه گفتن» نداشته باشید، می‌بایست اولویت دیگران را به اولویت خودتان ترجیح دهید! پس با دقت این موارد را مطالعه کنید تا مهارت «نه گفتن» را بیاموزید.

1- از خودخواه شدن نهراسید!

شاید پیش خودتان به این موضوع فکر کنید که با جواب منفی و رد درخواست های مکرر روزمره از سمت اطرافیان و همکاران، شما به شخصیتی خودخواه تبدیل خواهید شد. این درحالیست که شخص خودخواه همیشه و در همه حال به همه درخواست ها و تعاملات «نه» می‌گوید نه مواقعی که واقعا فرصت «بله» گفتن را ندارد و به قول معروف «طاقچه بالا» می‌گذارد! لذا درصورتیکه رفتارهای مزاحمت آمیز و درخواست های غیر منطقی کسی را رد کردید و آن شخص شما را خودخواه خطاب کرد، بهتر است رابطه‌تان با آن شخص را کاهش دهید. با نگاهی به گذشته و تمام جواب های مثبتی که به دیگران داده‌اید، به شما ثابت خواهد شد که اصلا خودخواه نیستید. پس بدون تعارف و محکم و با اعتماد بنفس رفتارهای مزاحمت آمیز و درخواست های غیرمنطقی را مدیریت کنید.

2- لطفا بیش از حد عذرخواهی نکید!

اگر از اینکه نمی‌توانید جواب مثبت بدهید، متاسف هستید، فقط یک «متاسفم» ساده بگویید! از به کار بردن کلماتی نظیر «شرمندم»، «روم سیاه» و امثالهم جدا بپرهیزید؛ چرا که با عذرخواهی بیش از اندازه، ضعف شما و عدم قاطعیت شما آشکار خواهد شد. در این حالت طرف مقابل اینگونه تصور می‌کند که با اصرار بیشتر و یا حالت شوخ طبعی می‌تواند شما را متقاعد کند. همچنین عذرخواهی بیش از اندازه باعث عذاب وجدان در سطح ناخودآگاهتان می‌شود. از سوی دیگر عذرخواهی بیش از اندازه باعث این می‌شود که طرف مقابل اینگونه تصور کند که جواب منفی شما باعث ضایع شدن حقش شده است!!

3- روی زبان بدن‌تان کار کنید؛

به یاد داشته باشید که هنگام «نه گفتن» باید سرتان را بالا بگیرید و در چشم طرف مقابل‌ نگاه کنید و با حالت دستتان روی گفته های خود تاکید کنید؛ به هیچ وجه هنگام عذرخواهی و «نه گفتن» سرتان را پایین نیندازید. همچنین هنگام «نه گفتن» و عذرخواهی کردن نباید با انگشتان دست یا هر وسیله دم دستی که در اختیارتان بود بازی کنید! بازی کردن با انگشتان دست نشان دهنده دودل بودن شما در حرف‌تان است. دستتان را جلوی سینه‌تان جمع نکنید و طوری برخورد نکنید که انگار از تصمیم‌تان ناراحت هستید و می‌توان نظرتان را تغییر داد.

4- با آرامش و طمانینه صحبت کنید؛

همواره سعی کنید صدایتان طوری باشد که انگار از پشت تلفن صحبت می‌کنید؛ بدون استرس. محکم، واضح و با آرامش صحبت کنید. اگر در صدایتان احساسات، ناراحتی یا تردید باشد، طرف مقابل از این ضعف استفاده می‌کند و می‌کوشد تا شما را استثمار کند. اگر آرامش در صدایتان مشخص باشد، مخاطبتان اینگونه برداشت می‌کند که شما شخص معقولی هستید و امکان دارد برخی اوقات «نه» بگویید. اگر صدایتان را بالا نبرید و درعین حال ضعیف صحبت نکنید، احتمال بیشتری دارد که طرف مقابل «نه گفتن» شما را بپذیرد.

5- با روش‌های مختلف «بله گرفتن» آشنا شوید تا «نه گفتن» را بیاموزید!

بعضی وقت‌ها دیگران شما را فریب می‌دهند تا به خواسته ‌شان برسند و به ایشان جواب مثبت بدهید؛ وقتی با این روش ها آشنا باشید خیلی بهتر می‌توانید به مزاحمت‌ها و خواسته های غیر منطقی «نه» بگویید. این روش ها عبارتند از:

ایجاد عذاب وجدان: برخی سعی می‌کنند تا با گفتن جملاتی نظیر اینکه چرا هیچوقت کمک نمی‌کنی یا در تنگناها پشتتش را خالی می‌کنید در شما عذاب وجدان ایجاد کنند. این مورد معمولا بین افراد بسیار صمیمی و اعضای درجه اول خانواده اتفاق می‌افتد. در این مواقع با آرامش کامل و بدون منت، دفعات قبلی که وی کمک کرده اید را یادآوری کنید و بگویید ایندفعه قضیه فرق می‌کند و مشغله دارم!

پیگیری کردن: ممکن است شخصی مدام پیگیر مسائل و درگیری‌های شما باشد و این کار برای شما جنبه مزاحمت داشته باشد. طرف مقابل با نقابِ دلسوزی و پیگیری ممکن است بصورت مداوم برای شما ایجاد مزاحمت کند و درخواست‌های ریز و درشتی را مطرح کند که این موجب دشوار بودن «نه گفتن» خواهد شد. پس زمانی که در چنین موقعیتی قرار گرفتید با ارائه یک دلیل منطقی و بصورت کاملا محترمانه و قاطعانه بگویید نیازی به پیگیری شما ندارم!!

قلدری کردن: در بسیاری از موارد ممکن است اطرافیان و یا همکاران با قلدری کردن، بدجنسی یا بی ادبی از شما جواب مثبت بگیرند؛ در بسیاری از موارد شما برای اینکه کدورت جدیدی پیش نیاید یا اینکه تحمل شرایط گذشته را نداشته‌اید ممکن است قدرت «نه گفتن» را از دست داده باشید! باید در این مواقع با خونسردی کامل و بی‌توجهی به لحن بی‌ادبانه‌ی آنها، به ایشان پاسخ منفی بدهید. فراموش نکنید که قانون همیشه در مقابل قلدری و گستاخی پیروز است.

به یاد داشته باشید که با جواب «نه گفتن» به درخواست ها و مزاحمت های روزمره در محل کار و تعاملات روزانه، تصویر ذهنی شما در در ذهن طرف مقابل به شدت تقویت می‌گردد و شما در ناخودآگاه مخاطب‌تان انسانی با برنامه و منظم تلقی خواهید شد نه یک شخص دم دستی و ضعیف!!

مطالب مرتبط

• چرا نمی‌توانیم بین کار و زندگی شخصی تعادل ایجاد کنیم؟
• چرا «نه گفتن» مهم است؟
• چرا کارهایمان را به تعویق می اندازیم؟
• چرا ایده هایم دیگر جواب نمی دهد؟
• چرا باید اهدافمان را بنویسیم